کوبیدگی فرش یکی از تهدیدهای بسیار جدی برای آسیب رساندن به تار و پود فرش است که انواع کفپوش‌های الیافی را تهدید می‌کند.
با توجه به این نکته که فرش‌ها نقش بسیار مهمی در دکوراسیون داخلی ایفا می‌کنند و از ارزش مالی نسبتا بالایی برخوردار هستند، آسیب دیدن بافت آن‌ها می‌تواند ضررهای مختلفی درپی داشته باشد.
ما در این مطلب سعی داریم علل مختلف این رخداد را بررسی کنیم و همچنین با ارائه راهکارهای ساده، به جلوگیری از کوبیدگی فرش‌ها کمک کنیم. پس اگر شما نیز مانند سایر ایرانی‌ها به حفاظت از فرش‌های خود اهمیت می‌دهید، ما را تا پایان همراهی کنید.
کوبیدگی فرش چیست؟
فرش‌ها یکی از اصلی‌ترین وسایل ضروری داخل منزل شناخته می‌شوند که در همه خانه‌‌ها با هر سبک دکوراسیونی، نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. انواع فرش‌های مختلف به‌وسیله نخ‌های متفاوتی بافته می‌شوند و به‌همین دلیل کیفیت و سایر مشخصات آن‌ها با یکدیگر یکسان نیست.
همچنین روش‌های بافت فرش‌ها نیز در ایجاد تنوع بالا در آن‌ها تاثیر دارد. صرف نظر از تمام تفاوت‌های موجود در مشخصات انواع قالی‌ها، آسیب‌پذیر بودن آن‌ها در برابر فشار زیاد، یک موضوع یکسان است.
البته میزان کوبیدگی فرش در انواع مختلف آن به یک اندازه نیست. به‌عنوان مثال در فرش ضد کوبش یعنی فرش‌هایی که از الیاف مقاوم‌تری بافته شده‌اند، میزان آسیب‌دیدگی در برابر عوامل و فشارهای خارجی کمتر است.
در اثر این اتفاق که کوبیدگی نام دارد، بافت قسمت‌های از فرش که در معرض تهدید عوامل خارجی بوده است، تغییر حالت می‌دهد و حالتی کوفته و فرو رفته به خود می‌گیرد.
علل کوفتگی فرش
در حالت کلی همه انواع قالی‌ها از مقاومت نسبتا بالایی برخوردار بوده و ظاهر آن‌ها به‌صورتی است که در برابر فشارهای آنی تغییر شکل نمی‌دهند. اما اگر میزان فشاری که به یک قسمت از فرش وارد می‌شود بسیار زیاد باشد و زمان وارد شدن این فشار نیز کوتاه نباشد، کوبیدگی فرش رخ خواهد داد.
آسیب مورد نظر، نتیجه پخش شدن نامتوازن فشار بر قسمت‌های مشخصی از قالی است. این فشار می‌تواند جای مبل روی فرش یا رد سایر وسایل سنگین منزل باشد.
شما می‌توانید با قرار ندادن وسایل سنگین روی قالی، از کوبیدگی آن جلوگیری کنید. به‌عنوان مثال جای میز روی فرش یکی از رایج‌ترین آثار کوفتگی است که قرار دادن آن در قسمت‌هایی از خانه که مفرش نیست، یک راهکار ساده برای محافظت از بافت قالی محسوب می‌شود.
جلوگیری از کوبیدگی فرش
قرار ندادن وسایل سنگین روی قالی در همه موارد امکان‌پذیر نیست. بلکه در بسیاری از موارد نحوه چیدمان منزل و حتی متراژ آن شما را مجبور می‌کند که همه یا قسمتی از وسایل سنگین خود را روی فرش بگذارید.
تا زمانی که وسیله مورد نظر روی سطح بماند، کوبیدگی فرش مشخص نیست. اما هنگامی که این وسایل را جابه‌جا می‌کنید، متوجه آسیب‌های وارد شده خواهید شد.
علاوه‌بر روش معرفی شده برای جلوگیری از وارد شدن این خسارت به قالی، می‌توانید با اصلاح الگوی خرید خود تا حد زیادی به کم شدن کوفتگی فرش‌ها کمک کنید.
به‌عبارت روشن‌تر می‌توانید از خرید وسایلی با پایه‌های تیز و تک خودداری کنید یا میزهایی را بخرید که زیر آن‌ها کاملا مسطح و یکدست است.
همچنین قرار دادن نایلون‌های حباب‌دار در زیر وسیله مورد نظر، فشار وارد شده به فرش را کمتر می‌کند و در نتیجه آن آسیب ناشی وارد شده کاهش خواهد یافت.
برای انجام این کار نایلون حباب‌دار را که به‌صورت متری به‌فروش می‌رسد، به اندازه جسم مورد نظر برش بزنید و آن را مابین وسیله سنگین و قالی خود قرار دهید. با انجام این کار، فشار اشیاء سنگین روی سطح پخش می‌شود و فرش آسیب نمی‌بیند.
اگر وسیله مورد نظر شما قاعده‌ای صاف و یکدست ندارد، انجام این کار جلوه بصری زیبایی نخواهد داشت. به‌همین دلیل باید رسیدن به این هدف باید ضربه‌گیرها را در زیر فرش قرار دهید.
علاوه‌بر پلاستیک‌های حباب‌دار، می‌توانید از ترمزهای فرش استفاده کنید و آن‌ها را به‌اندازه متراژ کلی قالی برش بزنید.
رفع کوبیدگی فرش
روش‌های مختلفی برای از بین بردن جای مبل روی فرش وجود دارد که همه آن‌ها تا حد زیادی تاثیرگذار هستند. اما در زمان‌هایی که شدت آسیب وارد شده بسیار بالا باشد، رفع کامل این کوبیدگی امکان‌پذیر نخواهد بود.
بهترین روش برای از بین بردن آثار کوبیدگی، شستن فرش است، اما این راهکار همیشه امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل باید از سایر روش‌های معمول استفاده کنید. در مجموع دو مورد از بهترین چاره‌ها را برای رفع این مشکل، در زیر توضیح دادیم:
1. استفاده از بخار
بخارشورها تنها برای تمیز کردن وسایل منزل استفاده نمی‌شوند، بلکه یک استفاده رایج از این وسایل برقی، رفع کوبیدگی فرش است.
بهتر است بدانید که در نتیجه کوبیدگی ناشی از فشار زیاد، بافت قالی‌ها جمع می‌شود و حالت سفت و سختی به‌خود می‌گیرد.
نرم کردن بافت آسیب‌دیده و حرکت دادن تار و پود آن می‌تواند به کم شدن اثر فشار و رفع آن کمک کند. برای این منظور از بخار شور استفاده کنید، زیرا این وسیله ضمن این‌که بخار مورد نظر را به فرش منتقل می‌کند، با حرکت دادن الیاف آن باعث می‌شود بافت فرش به حالت اولیه بازگردد.
اگر در خانه بخار شور ندارید، می‌توانید از اتو بخار استفاده کنید. پس یک پارچه کتانی روی محل مورد نظر پهن کنید، درجه بخار اتو را در بیشترین حالت ممکن قرار دهید و با ثابت نگه داشتن اتو در محل آسیب‌دیدگی، اجازه دهید تا بخار به الیاف فرش برسد.
سپس با استفاده از فرچه فرش یا یک دستمال خشک، تار و پود قالی را در جهت‌های مختلف حرکت دهید تا به حالت عادی و اولیه بازگردند و دوباره نرم شوند.
2. استفاده از یخ
دومین روش موثر برای از بین بردن کوبیدگی فرش، استفاده از یخ است. برای این کار چند قطعه یخ را روی محل کوبیدگی قرار دهید و اجازه دهید تا آب شود.
پس از آب شدن، از یک فرچه سفت و سخت کمک بگیرید تا الیاف جمع شده باز شوند و حالت عادی سایر قسمت‌ها را به‌خود بگیرند. این کار را دو الی سه مرتبه انجام دهید تا آثار کوفتگی به‌طور کامل از بین رود.
سخن نهایی
کوبیدگی فرش یکی از اتفاق‌هایی است که سبب آسیب دیدن قالی‌های شما می‌شود. این آسیب را اگر در سریع‌ترین زمان ممکن رفع نکنید، اثر عمیق‌تری در محل مورد نظر برجای می‌گذارد. بنابراین خلاص شدن از شر آن کار آسانی نخواهد بود.
از سوی دیگر با در نظر داشتن اهمیت مادی و معنوی بالای فرش‌ها، حفاظت و مراقبت از آن‌ها لازم و ضروری به‌نظر می‌رسد. به کمک نکاتی که در بالا ذکر کردیم و همچنین رسیدگی و دقت به سلامت فرش خود، تا حد زیادی می‌توانید با مشکل کوبیدگی فرش‌های خانه خود مقابله کنید.
